کدام یک از انواع خط کش مناسب تر است؟
کدام یک از انواع خط کش مناسب‌تر است؟

خط کش یک ابزار پرکاربرد برای اندازه گیری و ترسیم خطوط، نقشه و طرح‌های مختلف است. خط کش به منظور اندازه گیری طول و عرض، فاصله بین نقاط، رسم خطوط مستقیم، اریب و منحنی به کار برده می‌شود. کاربرد اصلی این ابزار، اتصال نقاط و خطوط به یکدیگر و ترسیم الگوهای مختلف است. انواع خط کش در اشکال، اندازه‌ها و ساختارهای متفاوت در دسترس هستند. متداول ترین روش‌های اندازه گیری سانتی متر و اینچ است و اعداد در این مقیاس‌ها روی بدنه انواع مختلف خط کش ترسیم شده اند. از مهم ترین کاربردهای انواع خط کش می‌توان به استفاده در معماری، نجاری، خیاطی، مکانیکی، تراشکاری و ترسیم نقشه‌های مهندسی اشاره کرد.

معرفی انواع خط کش

انواع خط کش با توجه به کاربرد، کارایی و نحوه استفاده در مدل‌های گوناگون با متریال ساخت مختلف طراحی و تولید می‌شوند. خط کش‌ها را می‌توان بر اساس جنس، اندازه و ساختار دسته بندی کرد.

انواع خط کش از نظر جنس

خط کش به عنوان یک لوازم تحریر کاربردی و پراستفاده از متریال‌های مختلفی ساخته می‌شود. اولین دسته بندی این وسیله اندازه گیری بر اساس جنس و متریال ساخت است. خط کش فلزی، پلاستیکی، چوبی، پارچه ای، ژله ای و کاغذی از جمله رایج ترین انواع خط کش از لحاظ جنس به شمار می‌آیند. خط کش ژله ای در اندازه و رنگ‌های متفاوت تولید و به بازار عرضه می‌شود.

انواع خط کش از نظر جنس

خط کش فلزی

خط کش فلزی یکی از ساده ترین، بادوام ترین و مناسب ترین خط کش‌ها برای استفاده مهندسین، معمارها و دانش آموزان است. کاربرد خط کش فلزی با توجه به جنس محکم آن بیشتر از خط کش‌های دیگر است. این نوع خط کش سطح نازک و مسطحی دارد و در نتیجه، رسم خطوط و علامت گذاری با آن راحت تر از انواع دیگر است. از این ابزار برای اندازه گیری مواردی که نیاز به دقت بالا دارند (مانند نقشه کشی، رسم هندسی و ریاضی) استفاده می‌شود.

خط کش پلاستیکی

خط کش پلاستیکی یکی از انواع خط کش‌های فانتزی است و در دو نوع مات و شفاف با رنگ‌ها و اشکال متفاوت طراحی می‌شود. این نوع خط کش‌ها اغلب از جنس پلاستیک نشکن، نرم و انعطاف پذیر ساخته می‌شوند و به همین دلیل دوام و طول عمر نسبتاً بالایی دارند. خط کش‌های پلاستیکی سبک، کم وزن و مقرون به صرفه هستند و انتخاب مناسبی برای دانش آموزان به شمار می‌آیند. خط کش‌های کودکانه و فانتزی اغلب از پلاستیک ساخته می‌شوند.

خط کش پلاستیکی

حط کش چوبی

یکی از بهترین و رایج ترین انواع خط کش که از گذشته‌های دور تا امروز همچنان برای اندازه گیری و علامت گذاری استفاده می‌شود، خط کش چوبی است.

خط کش چوبی با طراحی فانتزی

این خط کش‌ها در اندازه‌های متفاوت (10 تا 100 سانتی متر) در بازار موجود هستند. مهم ترین کاربرد خط کش چوبی ترسیم روی سطوح مختلف است. این نوع ابزار به دلیل ساختار چوبی دوام و عمر بالایی دارد.

انواع خط کش از نظر اندازه

خط کش‌ها بر اساس اندازه به دو نوع کوتاه و بلند (30 تا 60 سانتی متر) تقسیم می‌شوند. انواع خط کش کوتاه با اشکال و ساختارهای متنوع طراحی می‌شوند و حمل آن‌ها در مقایسه با انواع بلند بسیار راحت تر است. خط کش‌های بلند برای اندازه گیری و ترسیم خطوط بلندتر به کار برده می‌شوند.

انواع خط کش از لحاظ کاربرد

انواع خط کش و کاربردش نقش موثری در ساخت و طراحی متنوع داشته است. خط کش‌های میز، مکانیکی، نجاری، خیاطی، تاشو و نواری از رایج ترین انواع بر اساس کاربرد به شمار می‌آیند.

خط کش میز:

یکی از محبوب ترین و ساده ترین انواع خط کش است که برای رسم خطوط و اندازه گیری‌ها در مقیاس کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. دانش آموزان به راحتی می‌توانند به کمک این خط کش، خطوط را در دفتر ترسیم نمایند. این نوع خط کش‌ها اغلب از جنس پلاستیک ساخته می‌شوند.

خط کش مکانیکی:

این مدل از خط کش‌ها شباهت و عملکرد مشابه خط کش‌های ساده دارند، تنها تفاوت آن‌ها در این است که به کمک خط کش‌های مکانیکی می‌توان اندازه گیری‌های دقیق تری انجام داد.

خط کش نجاری:

اصلی ترین کاربرد خط کش نجاری برای اندازه گیری و نشانه گذاری خطوط (صاف و منحنی)، زوایا و گوشه‌ها است. خط کش تاشو که به نام خط کش نجاری هم شناخته می‌شود، از چند بخش مسطح از جنس چوب، پلاستیک یا فلز تشکیل شده است و هر قسمت با یک مهره به قسمت دیگر متصل شده است. مهم ترین کاربرد این نوع ابزار اندازه گیری، قابلیت چرخش آن در تمام جهات است. خط کش‌های تاشو در مقایسه با نوارهای اندازه گیری، دقت بالاتری دارند و بهترین انتخاب برای تعیین اندازه لبه‌های داخلی هستند. این نوع از خط کش‌ها انعطاف پذیر، باریک و نازک هستند و دسترسی به نقاط و گوشه‌های سخت را آسان می‌کنند. انواع خط کش نجاری به شکل زیگزاگ جمع می‌شوند، به همین دلیل حمل و نگهداری آن‌ها ساده است.

خط کش تاشو

خط کش خیاطی: این ابزار در دسته انواع خط کش‌های مهندسی قرار دارد و به هدف علامت گذاری، رسم خطوط و طرح روی پارچه به کار برده می‌شود. اغلب طرح‌ها توسط صابون خیاطی یا خودکار حرارتی خیاطی رسم می‌شوند.

انواع خط کش از لحاظ شکل و ساختار

انواع خط کش‌های مورد استفاده ساختار و شکل مشخصی دارند و کاربرد هر یک از آن‌ها در شکل ظاهری تاثیرگذار است. چند نمونه از خط کش‌هایی که بر اساس شکل تقسیم بندی می‌شوند، عبارتند از:

خط کش انعطاف پذیر:

این ابزار قابلیت خم شدن و انعطاف پذیری بالایی دارد. مهم ترین کاربرد خط کش انعطاف پذیر برای اندازه گیری و نشانه گذاری روی سطوح ناهموار، اشیای کروی و یا نیم کره است. این خط کش‌ها توانایی رسم خطوط مستقیم را نیز دارا هستند. همچنین ساختار محکم و عمر مفید طولانی دارند.

خط کش قلاب:

یکی از انواع خط کش پرکاربرد و پرطرفدار برای ترسیم خطوط و طرح‌های کلی محسوب می‌شود. این مدل خط کش دارای یک قلاب محکم در انتها است که موجب ثابت نگه داشتن خط کش در طول استفاده می‌شود. اصلی ترین کاربرد خط کش قلاب این است که به شما کمک می‌کند بدون اشتباه و نیاز به استفاده مکرر از پاک کن، طرح مورد نظر را ترسیم نمایید و یا اندازه گیری دقیق تری داشته باشید. این خط کش کاربردهای زیادی دارد و در نجاری هم استفاده می‌شود.

خط کش مهندسی:

این ابزار اندازه گیری در نقشه کشی مهندسی و طراحی استفاده می‌شود. خط کش مهندسی برای تخمین و تبدیل ابعاد در مقیاس ثابت به کار برده می‌شود. طول این مدل خط کش اغلب بیش از سی سانتی متر است و انواع مختلفی دارد. خط کش‌های مستقیم، منحنی و شابلون دار در این گروه جای دارند. خط کش‌های مستقیم برای ترسیم خطوط راست در زوایای مختلف انتخاب بسیار مناسبی هستند. خط کش‌های منحنی از دیگر انواع خط کش مهندسی هستند که برای رسم خطوط منحنی در معماری و خیاطی استفاده می‌‎شوند. ویژگی اصلی این مدل خط کش اندازه گیری دقیق و سریع است. با استفاده از خط کش‌های شابلون دار، اشکال هندسی طراحی می‌شود. به طور کلی، انواع خط کش و کاربردش در مهندسی برای اندازه گیری فواصل و رسم فرم‌های هندسی است.

انواع خط کش از نظر اندازه

خط کش معماری:

یکی از ابزار ضروری در معماری است که برای ترسیم ابعاد و طرح‌ها با دقت و جزئیات به کار برده می‌شود. انواع خط کش معماری دارای خطوط افقی، عمودی، مورب، خطوط تی، خمیده و دایره ای هستند. با استفاده از این مدل خط کش می‌توان خطوط، زوایا و علائم را در مقیاس‌های مختلف رسم کرد. تفاوت اصلی این مدل با خط کش‌های مهندسی در مقیاس و درجه‌های روی خط کش است. انواع خط کش مهندسی دارای مقیاس مندرج بر روی خط کش است، در صورتی که خط کش معماری این درجه بندی را ندارد و اغلب به منظور رسم طرح‌های خاص به کار برده می‌شود.

نقاله

از نقاله برای اندازه گیری زوایا در ریاضیات و هندسه استفاده می‌شود. نقاله شکلی نیم دایره دارد و از زاویه . تا 180 را اندازه گیری می‌کند. نقاله‌ها اغلب از پلاستیک شفاف، کاغذ یا فلز ساخته می‌شوند. دانش آموزان از گونیا و نقاله در ریاضی و هندسه استفاده می‌کنند.

گونیا

یکی از انواع خط کش است که در مهندسی، نقشه کشی فنی، ریاضیات و هندسه برای رسم خطوط عمود و موازی به کار برده می‌شود. در ساخت گونیا معمولاً از جنس پلاستیک شفاف، کاغذ و فلز استفاده می‌شود. به طور خلاصه، خط کش ابزاری است که برای کشیدن خطوط راست، منحنی یا زوایا به صورت دقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزارها معمولاً از موادی مانند پلاستیک، فلز یا چوب ساخته می‌شوند و به صورت دستی به کمک مداد به کار می‌روند. انواع مختلفی از خط کش‌ها برای استفاده‌های مختلف در مهندسی، طراحی و نقشه برداری در دسترس است.